Vì sao mèo không lấp cát? 3 bước xử lý nhanh

Việc mèo đi vệ sinh không lấp cát là một vấn đề khá phổ biến mà nhiều chủ nuôi mèo gặp phải, gây ra mùi khó chịu và ảnh hưởng đến vệ sinh không gian sống. Hành vi này không phải lúc nào cũng xuất phát từ sự bướng bỉnh mà thường là dấu hiệu của một vấn đề tiềm ẩn. Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp xử lý kịp thời sẽ giúp bạn và “hoàng thượng” sống hòa thuận hơn.

I. Giải mã hành vi: Vì sao mèo không lấp cát?

Tập tính tự nhiên của mèo là chôn vùi chất thải của mình để che giấu dấu vết với kẻ săn mồi hoặc những con mèo khác, mèo đi vệ sinh không lấp cát  đồng thời giữ vệ sinh môi trường xung quanh. Vậy tại sao có những trường hợp mèo đi vệ sinh không lấp cát? Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:

1. Vấn đề về khay vệ sinh và cát vệ sinh mèo

• Khay cát không phù hợp: Kích thước khay quá nhỏ, thành quá cao hoặc quá kín có thể khiến mèo cảm thấy không thoải mái mèo đi vệ sinh không lấp cát khi di chuyển và đào bới. Một số mèo thích khay mở, trong khi số khác lại ưa khay có nắp để cảm thấy an toàn hơn.
• Khay cát bẩn: Mèo là loài vật cực kỳ sạch sẽ. Nếu khay cát không được dọn dẹp thường xuyên, chất thải tích tụ mèo đi vệ sinh không lấp cát  và có mùi hôi sẽ khiến mèo khó chịu và từ chối sử dụng, hoặc chúng sẽ đi vệ sinh nhưng không muốn lấp để tránh tiếp xúc với chất bẩn.
• Loại cát không thích hợp: Mèo có những sở thích riêng về kết cấu, mùi hương của cát vệ sinh mèo.
  • Mùi hương: Một số loại cát có mùi hương quá nồng có thể gây khó chịu cho khứu giác nhạy bén của mèo, khiến chúng không muốn lại gần.
  • Kết cấu: Cát quá cứng, quá thô ráp hoặc quá mịn có thể làm đau chân mèo khi đào bới. Mèo thường thích loại cát có hạt vừa phải, mềm mại để dễ dàng cào lấp.
  • Bụi: Cát quá bụi có thể gây kích ứng đường hô hấp hoặc mắt của mèo, khiến chúng cảm thấy khó chịu và muốn tránh né việc lấp cát.
• Độ sâu của cát: Nếu lượng cát quá ít, mèo không có đủ không gian để đào bới và lấp chất thải. Ngược lại,  mèo đi vệ sinh không lấp cát  nếu cát quá dày, mèo có thể cảm thấy khó chịu khi phải đi qua một lớp cát quá sâu.

 

2. Căng thẳng và lo lắng

Giống như con người, mèo cũng có thể bị căng thẳng do nhiều yếu tố:

• Thay đổi môi trường: Chuyển nhà, có thêm thành viên mới trong gia đình (người hoặc thú cưng khác), mèo đi vệ sinh không lấp cát  hoặc sự thay đổi trong lịch trình sinh hoạt có thể làm mèo cảm thấy bất an.
• Xung đột với thú cưng khác: Nếu trong nhà có nhiều mèo, sự cạnh tranh về lãnh thổ hoặc các nguồn lực (như khay cát) có thể khiến mèo cảm thấy bị đe dọa, dẫn đến hành vi đi vệ sinh không lấp cát để “đánh dấu” lãnh thổ.
• Sợ hãi: Một trải nghiệm tiêu cực nào đó liên quan đến khay cát (ví dụ: bị giật mình khi đang đi vệ sinh) có thể khiến mèo lo sợ và không muốn lấp cát nữa.

3. Vấn đề sức khỏe

Đây là một trong những nguyên nhân quan trọng cần được xem xét.

• Đau đớn hoặc khó chịu: Nếu mèo bị đau khớp (viêm khớp), chấn thương ở chân, hoặc các mèo đi vệ sinh không lấp cát  vấn đề về đường tiết niệu (viêm bàng quang, sỏi thận), chúng có thể cảm thấy đau khi ở tư thế đào bới hoặc khi tiếp xúc với cát, dẫn đến việc bỏ qua hành vi lấp cát.
• Bệnh lý đường ruột: Các vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón cũng có thể khiến mèo không thoải mái và không muốn thực hiện hành vi lấp cát một cách tự nhiên.
• Thay đổi thính giác hoặc thị giác: Mèo già có thể bị giảm thính lực hoặc thị lực, làm ảnh hưởng đến khả năng nhận biết môi trường xung quanh và hành vi lấp cát.
• Mất kiểm soát: Trong một số trường hợp, mèo có thể gặp các vấn đề về thần kinh hoặc bệnh lý ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát cơ thể, dẫn đến việc đi vệ sinh mà không lấp cát.

4. Thiếu huấn luyện hoặc thói quen

Đặc biệt đối với mèo con được tách mẹ quá sớm, chúng có thể chưa được mèo mẹ dạy về tập tính lấp cát. mèo đi vệ sinh không lấp cát  Hoặc đôi khi, mèo đơn giản là chưa hình thành thói quen này một cách vững chắc.

II. 3 bước xử lý nhanh khi mèo đi vệ sinh không lấp cát

Khi nhận thấy mèo cưng không lấp cát sau khi đi vệ sinh, bạn cần bình tĩnh và áp dụng các bước sau đây để khắc phục tình trạng này.

Bước 1: Kiểm tra và tối ưu hóa môi trường vệ sinh của mèo

Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất, vì phần lớn các trường hợp mèo đi vệ sinh không lấp cát đều liên quan đến khay và cát vệ sinh mèo.

a. Vệ sinh khay cát thường xuyên

• Dọn chất thải hàng ngày: Hãy dọn dẹp phân và nước tiểu ít nhất 1-2 lần mỗi ngày. Mèo đi vệ sinh không lấp cát  Đối với những chú mèo kỹ tính, bạn có thể cần dọn ngay sau khi chúng đi vệ sinh.
• Rửa sạch toàn bộ khay định kỳ: Mỗi tuần một lần, hãy đổ bỏ toàn bộ cát vệ sinh mèo, rửa sạch khay bằng xà phòng nhẹ và nước ấm, sau đó phơi khô hoàn toàn trước khi đổ cát mới vào. Tránh sử dụng các chất tẩy rửa có mùi quá mạnh vì có thể làm mèo khó chịu.

b. Đánh giá và thay đổi khay cát (nếu cần)

• Kích thước phù hợp: Khay cát nên đủ lớn để mèo có thể xoay người thoải mái và có đủ không gian để đào bới. Quy tắc chung là khay nên dài ít nhất gấp 1.5 lần chiều dài cơ thể mèo (tính từ mũi đến gốc đuôi).
• Loại khay: Nếu mèo của bạn không thích khay có nắp, hãy thử đổi sang khay mở. Ngược lại, nếu chúng thích sự riêng tư, một khay có nắp hoặc khay tự động có thể là lựa chọn tốt.
• Số lượng khay: Nếu bạn nuôi nhiều hơn một con mèo, hãy cân nhắc đặt thêm khay cát. Quy tắc là số lượng khay bằng số lượng mèo cộng thêm một (N+1).
• Vị trí đặt khay: Đặt khay ở nơi yên tĩnh, dễ tiếp cận nhưng không quá ồn ào hoặc có nhiều người qua lại. Tránh đặt gần thức ăn, nước uống hoặc nơi ngủ của mèo.

c. Thử nghiệm các loại cát vệ sinh mèo khác nhau

• Ưu tiên loại không mùi hoặc mùi nhẹ: Mèo có khứu giác nhạy cảm, nên các loại mèo đi vệ sinh không lấp cát cát có mùi hương nhân tạo nồng nặc có thể gây khó chịu cho chúng. Hãy ưu tiên các loại cát không mùi hoặc có mùi hương tự nhiên nhẹ nhàng.
• Kết cấu hạt: Hầu hết mèo thích cát có hạt mịn, mềm mại, dễ đào bới.
  • Cát đất sét (Bentonite): Là loại phổ biến nhất, vón cục tốt và dễ dọn dẹp. Tuy nhiên, một số loại có thể gây bụi.
  • Cát đậu nành cho mèo (Tofu): Đây là một lựa chọn tuyệt vời, thân thiện với môi trường và an toàn cho mèo.
    • Ưu điểm của cát đậu nành cho mèo:
      • Thân thiện môi trường: Sản xuất từ bã đậu nành, có khả năng phân hủy sinh học và có thể xả trực tiếp vào bồn cầu (tùy loại).
      • An toàn cho mèo: Không chứa hóa chất độc hại, ít bụi, rất an toàn ngay cả khi mèo vô tình nuốt phải khi liếm chân.
      • Khử mùi tốt: Khả năng hấp thụ và kiểm soát mùi vượt trội.
      • Vón cục nhanh và chắc: Giúp dễ dàng dọn dẹp và tiết kiệm cát.
      • Ít dính chân: Hạt cát thường to hơn, giảm thiểu tình trạng mèo mang cát ra ngoài.
  • Cát gỗ hoặc cát silica gel: Cũng là những lựa chọn tốt, nhưng mèo có thể cần thời gian để làm quen với kết cấu khác lạ của chúng.
• Độ sâu của cát: Đổ cát với độ dày khoảng 5-7 cm là lý tưởng. Điều này giúp mèo mèo đi vệ sinh không lấp cát có đủ không gian để đào và lấp mà không bị quá dày hoặc quá mỏng.

---

 

Bước 2: Huấn luyện và khuyến khích hành vi tích cực

Sau khi đã tối ưu hóa môi trường, bạn cần kiên nhẫn hướng dẫn mèo hình thành thói quen lấp cát.

a. Hướng dẫn trực tiếp

• Quan sát thời điểm: Quan sát hành vi của mèo. Khi thấy chúng có dấu hiệu muốn đi vệ sinh (ví dụ: đi lòng vòng, cào cào sàn nhà), hãy nhẹ nhàng bế chúng đặt vào khay cát.
• Thực hiện mẫu: Sau khi mèo đi vệ sinh xong, bạn có thể dùng tay hoặc xẻng cào nhẹ nhàng lớp cát để mô phỏng hành động lấp. Nhiều mèo sẽ học bằng cách quan sát.
• Kiên trì lặp lại: Thực hiện hành động này đều đặn mỗi khi mèo đi vệ sinh. Mèo là loài thông minh và sẽ dần bắt chước hành vi này.

b. Khen thưởng và khuyến khích

• Thưởng ngay lập tức: Khi mèo đi vệ sinh đúng chỗ và có dấu hiệu lấp cát mèo đi vệ sinh không lấp cát (dù chỉ là cào nhẹ), hãy ngay lập tức khen ngợi chúng bằng lời nói nhẹ nhàng, vuốt ve hoặc cho một phần thưởng nhỏ (thức ăn vặt, súp thưởng). Điều này giúp mèo liên kết hành vi lấp cát với những điều tích cực.
• Không la mắng: Tuyệt đối không la mắng, đánh đập mèo nếu chúng không lấp cát. Điều này chỉ khiến mèo sợ hãi và căng thẳng hơn, có thể dẫn đến việc chúng đi vệ sinh ở những nơi khác trong nhà để tránh khay cát.

c. Tạo không gian an toàn

• Đảm bảo khay cát được đặt ở nơi mèo cảm thấy an toàn, không có các yếu tố gây giật mình như tiếng ồn lớn, người qua lại đông đúc hoặc các thú cưng khác quấy rầy.

---

 

Bước 3: Đánh giá sức khỏe và tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp

Nếu đã thử các bước trên mà tình trạng mèo đi vệ sinh không lấp cát vẫn tiếp diễn, mèo đi vệ sinh không lấp cát  bạn cần xem xét đến yếu tố sức khỏe.

a. Quan sát các dấu hiệu bất thường

 

• Thay đổi thói quen: Ngoài việc không lấp cát, mèo có các dấu hiệu khác như đi vệ sinh nhiều hơn/ít hơn bình thường, khó khăn khi đi vệ sinh, kêu la khi đi vệ sinh, máu trong nước tiểu/phân, hoặc thay đổi hành vi ăn uống, ngủ nghỉ.
• Hành vi khác lạ: Mèo trở nên cáu kỉnh, thờ ơ, lẩn tránh hoặc có những hành vi bất thường khác.

b. Đưa mèo đến bác sĩ thú y

• Nếu nghi ngờ mèo có vấn đề về sức khỏe, hãy đưa chúng đến bác sĩ thú y càng sớm càng tốt để được thăm khám và chẩn đoán chính xác. Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm cần thiết để loại trừ hoặc xác định các bệnh lý như viêm đường tiết niệu, sỏi bàng quang, bệnh thận, viêm khớp hoặc các vấn đề tiêu hóa.
• Trong trường hợp mèo bị căng thẳng tâm lý nghiêm trọng, bác sĩ thú y có thể giới thiệu bạn đến một chuyên gia hành vi động vật để được tư vấn và hỗ trợ chuyên sâu.

---

 

III. Một số lưu ý quan trọng để duy trì thói quen tốt

 

• Kiên nhẫn là chìa khóa: Huấn luyện mèo đòi hỏi sự kiên nhẫn và nhất quán. Đừng nản lòng nếu mèo không thay đổi ngay lập tức.
• Dọn dẹp vết bẩn ngoài khay: Nếu mèo lỡ đi vệ sinh sai chỗ, hãy dọn dẹp kỹ lưỡng bằng dung dịch tẩy rửa enzym chuyên dụng để loại bỏ hoàn toàn mùi. Nếu mùi còn sót lại, mèo có thể tiếp tục xem đó là “nhà vệ sinh” của chúng.
• Quan sát và ghi chép: Ghi lại những thay đổi trong hành vi của mèo, loại cát đã thử, và các biện pháp đã áp dụng. Điều này sẽ giúp bạn dễ dàng tìm ra nguyên nhân và chia sẻ thông tin với bác sĩ thú y nếu cần.
• Cung cấp đủ không gian riêng tư: Đảm bảo mèo có không gian riêng tư để đi vệ sinh mà không bị quấy rầy.

Việc mèo đi vệ sinh không lấp cát có thể gây khó chịu cho chủ nuôi, nhưng đó thường là một tín hiệu mà mèo đang muốn “nói” với bạn điều gì đó. Bằng cách quan tâm, thấu hiểu và áp dụng các biện pháp xử lý kịp thời, bạn sẽ giúp “hoàng thượng” trở lại với thói quen tốt và duy trì mèo đi vệ sinh không lấp cát một môi trường sống sạch sẽ, hạnh phúc cho cả hai.

Đừng để “boss” của bạn chịu cảnh khó chịu vì môi trường sống không sạch sẽ. Hãy tham khảo các loại cát vệ sinh mà chúng tôi cung cấp để chọn giải pháp phù hợp nhất, giúp không gian sống của mèo luôn sạch sẽ và thơm tho.

Nếu bạn cần được tư vấn thêm về các dòng cát vệ sinh litter cho mèo, hãy để lại tin nhắn cho chúng tôi tại Fanpage để được hỗ trợ nhanh nhất hoặc có thể xem các tip trên TikTok của chúng tôi